قصد داریم تا در این صفحه شما را با گوشی پزشکی بیشتر آشنا کنیم و انواع مدل های گوشی پزشکی را به شما معرفی کنیم. افرادی که قصد خرید گوشی پزشکی یا گوشی طبی را دارند سوالات زیادی از ما میپرسند تا خرید بهتری را تجربه کننده ، پس تصمیم گرفتیم تا در این صفحه به سوالاتی که در خصوص پزشکی از ما پرسیده شده است پاسخ دهیم.
پس با ما همراه باشید.
در ابتدا به معرفی گوشی پزشکی میپردازیم و سپس اجزای گوشی پزشکی را به شما معرفی میکنیم و در ادامه شرایط استفاده و نحوه استفاده از گوشی پزشکی را به شما خواهیم گفت.
گوشی پزشکی یکی از کاربردی ترین تجهیزات پزشکی است که به پزشکان و متخصصان کمک بسیار زیادی در تشخیص دقیق بیماری های حساس قلبی و ریوی می کند.
در دنیای امروز، تجهیزات پزشکی تا حد بسیار زیادی پزشکان را در درمان و معالجه بیماران کمک کرده اند؛ حال گوشی پزشکی یکی از پرکاربرد ترین وسایل و تجهیزاتی است که از زمان های قدیم تا کنون با پذیرفتن تغییراتی، روز به روز بر کاربرد هایش افزوده شده است.
به دلیل اهمیت گوشی پزشکی، تنها وسیله ی پزشکی که اکثر مردم با آن آشنایی دارند، ضروری است تا اطلاعاتی با جزئیات کامل درباره آن داشته باشیم.
گوشی پزشکی جزء آن دسته از تجهیزات پزشکی است، که هر فردی با رعایت نکاتی و یادگیری مواردی در رابطه با آن، به راحتی می تواند آن را در خانه استفاده کند.
در ادامه مطلب جهت آشنایی کامل با گوشی پزشکی و نحوه استفاده از آن، با ما همراه باشید.
گوشی پزشکی چیست؟
گوشی پزشکی یا استتوسکوپ (stethoscope) یک وسیله و تجهیز پزشکی است که با استفاده از آن شنیدن صداهای داخل بدن امکان پذیر می شود. در واقع عمل گوش دادن یا همان auscultate تنها کاری است که به وسیله ی این گوشی می توان انجام داد.
گوش دادن صداهای داخل بدن با استفاده از وسیله ای بسیار ساده، شاید کمی دم دستی به نظر بیاید. اما وقتی بر روی شکل ساخت این گوشی تمرکز کنیم خواهیم فهمید که جز به جز گوشی طبی، آن را به یک وسیله ی پر کاربرد در دنیای پزشکی تبدیل کرده است.
کاربرد گوشی پزشکی
قطعاً هر فردی برای یک بار هم که شده، در هنگام مراجعه به پزشکان معالج، گوشی پزشکی را در مطب پزشک مشاهده کرده است؛ که به عنوان عضوی ثابت در دسترس پزشکان قرار دارد.
صدای ریه ها، روده ها، جریان های خونی شریانی و وریدی و قلب، توسط گوشی پزشکی شنیده می شوند و سپس پزشک براساس آن ها، بیماری ها و اختلالات را تشخیص می دهد.
تشخیص بیماری قلبی از روی صدای آن
گاه به وسیله گوشی پزشکی، پزشک در مواردی با شنیدن صوت ها و صداهای خاصی که ممکن است از سوی قلب شنیده شود، به وجود برخی بیماری های خاص مانند بیماری های مادرزادی و دریچه قلب پی ببرد.
قلب هر فرد عادی، دارای 4 دریچ هاست که از طریق این دریچه ها و نقاط مربوط به آن ها می توان به صدای قلب فرد گوش داد. زمانی که به صدای یک قلب سالم گوش دهید فقط دو حالت صدا به گوش می رسد؛ پوم، صدای اول و پس از آن تاک، صدای دومی است که از قلب شنیده می شود.
در صورتی که صداهایی غیر از این دو حالت به گوش برسد، نشان از عارضه های قلبی است که باید پزشک، بیمار را وارد مرحله درمان کند. در واقع بین پوم و تاک، توقف و شنیدن صدا های اضافی خبر از عارضه های قلبی را به فرد و پزشک می دهد.
در گوشی های پزشکی آنچه که باعث می شود تا عملکرد صوتی دستگاه بهبود پیدا کند، گوشواره های لاستیکی هستند که به گوش شما مهر و موم می شوند تا در حین انجام معاینه آسایش و آرامش کامل برای شما برقرار شود. اگر گوشواره های گوشی پزشکی شما دچار مشکل شده است به راحتی می توانید نمونه های استانداردی تهیه، و جایگزین آن ها کنید.
تاریخچه گوشی پزشکی
گوشی های پزشکی برای اولین بار در ابعادی بسیار بزرگ و با جنسی از چوب توسط رنه لاینک، پزشک فرانسوی، در سال 1816 میلادی اختراع و ساخته شد. این گوشی ها دارای دو دهانه بودند که یکی از دهانه ها روی گوش و دیگر دهانه روی سینه ی بیمار برای شنیدن صدای قلب و دیگر صدا های داخل بدن قرار می گرفت.
پس از اولین طراحی و تولید گوشی پزشکی، در سال 1840 اولین گوشی پزشکی که دارای یک لوله انعطاف پذیر بود، طراحی و تولید شد. این موضوع، ضرورت وجود این وسیله ی پرکاربرد در علم پزشکی را نشان می داد.
آرتور لیرد، پزشک ایرلندی در سال 1851 موفق به طراحی یک گوشی پزشکی دو طرفه شد، که در پی آن پزشکان بسیاری دیگر با تلاش های شبانه روزی به فکر برطرف کردن نقص های این وسیله کوچک پرکاربرد افتادند.
سامریل اسکات آلیسون در سال 1858 یک گوشی پزشکی با دو زنگ جداگانه اختراع کرد، که به پزشکان این امکان را می داد تا صدا ها را از دو مکان جداگانه گوش دهند و سپس آن ها را با هم مقایسه کنند.
تا پیش از اختراع گوشی پزشکی هیچ گونه ابزار غیر کشنده ای وجود نداشت تا به وسیله آن بتوان آناتومی داخلی بدن را کشف کرد. جاسلین دافین در جایگاه یک مورخ پزشکی بر اساس استدلال هایی که داشته است می گوید: اختراع گوشی پزشکی گامی مهم در تعریف مجدد بیماری از بسته شدن علائم آن بیماری است.
راپاپورت و اسپراگ در دهه 1940 موفق به اختراع نوعی از گوشی پزشکی شدند که به واسطه ی آن معاینه سیستم قلبی عروقی و سیستم تنفسی به صورت جداگانه را ممکن می ساخت.
در اوایل دهه 1960، دیوید لیتمن، استادیار دانشکده پزشکی هاروارد یک گوشی پزشکی بسیار سبک اختراع کرد که نسبت به گوشی های پزشکی قدیمی تر بسیار متفاوت به نظر می رسید.
رفته رفته با طرح ها و اختراعات جدید، جامعه ی پزشکی مالک یک تجهیز پرکاربرد و بدون نقص به نام گوشی پزشکی شد. ضرورت وجود آن نه تنها مانع منسوخ شدنش نشد، بلکه پزشکان را مجاب کرده است تا همچنان به ارتقای آن به مدل های جدیدتر و پرکاربردتر بیاندیشند.
انواع گوشی پزشکی
از ابتدای اختراع گوشی پزشکی تا کنون، 4 نوع گوشی مورد استفاده جامعه پزشکی قرار گرفته است.
گوشی پزشکی آکوستیک
متداول ترین گوشی پزشکی در بین دیگر انواع گوشی های پزشکی، گوشی های طبی آکوستیک هستند. در این گوشی ها، یک لوله توخالی پرشده از هوا، صدای شنیده شده از قفسه ی سینه را به سمت گوش هدایت می کند. دیافراگم و یک زنگ که از اصلی ترین اجزای آکوستیک می باشد، بر روی قفسه ی سینه ی بیمار قرار می گیرند و سپس عمل هدایت انتقال صدا به گوش پزشک صورت می گیرد.
گوشی پزشکی الکترونیکی
گوشی های پزشکی همیشه به عنوان تقویت کننده صداهای دریافتی از داخل بدن عمل کرده اند؛ اما گوشی های آکوستیک در این زمینه بسیار ضعیف عمل می کنند. مشکل تقویت صدا توسط گوشی های پزشکی آکوستیک موجب پدید آمدن گوشی های پزشکی الکترونیکی شدند.
گوشی های الکترونیکی دارای یک سنسور تشخیص صدا می باشند، که موجب رسیدن صدا های داخل بدن به گوش شنونده می شود؛ اما چیزی که موجب تقویت صدا ها می شود، وجود یک تقویت کننده صدا پشت سر سنسور های موجود در گوشی های پزشکی الکترونیکی که از جنس پیزوالکتریک هستند، می باشد.
گوشی های آکوستیک نسبت به گوشی های الکترونیکی در بین مصرف کنندگان رواج بیشتری دارند؛ چرا که گوشی پزشکی الکترونیکی موجب حذف بخشی از صدا ها بر اثر نویز می شود.
گوشی پزشکی جنین
گوشی های پزشکی جنین برای شنیدن صدای قلب جنین در داخل شکم مادر می باشد؛ این گوشی شبیه به شیپور است و یک لوله ی ونیلی دارد. این لوله هدایت کننده ی صدای قلب جنین به گوش شنونده می باشد.
گوشی پزشکی سه بعدی
تارک لبافی به همراه یک تیم متخصص فناوری پزشکی، گوشی پزشکی سه بعدی را اختراع کرد. این گوشی در سال 2015 توجه رسانه های بسیاری را جلب خود کرد.
اجزای گوشی پزشکی
بل و دیافراگم
گوشی پزشکی دارای یک سر دوطرفه به نام bell و diaphragm است. صداهای پر فرکانس را با استفاده از دیافراگم گوشی می توان شنید. در حین گوش دادن به صدا توسط این قسمت از سر گوشی، باید دیافراگم را محکم به پوست قفسه سینه چسباند تا صداها به خوبی شنیده شوند.
برعکس دیافراگم، بل برای گوش دادن صداهای کم فرکانس است. هرگونه فشاری بر روی قفسه ی سینه با قسمت بل گوشی، مانع شنیدن صداهای کم فرکانس توسط گوش می شود.
شاید گوشی هایی را دیده باشید که حالت دیافراگم را به تنهایی داشته باشند و اینطور به نظر برسد که امکان شنیدن صداهای کم فرکانس در این گوشی ها وجود ندارد. اما اینگونه نیست. چنین گوشی هایی فقط با فشار دادن یا ندادن آن بر روی پوست قفسه سینه بیمار تغییر حالت پیدا می کنند و کافی است با کم فشار دادن، صداهای کم فرکانس را با استفاده از این گوشی ها بشنوید.
دیافراگم حساس ترین قسمت یک گوشی پزشکی است. در هنگام خرید گوشی پزشکی از سفت و سخت بودن لبه های فلزی که آن را پوشانده است، اطمینان حاصل کنید. چرا که سفت نبودن دیافراگم در جای خود باعث بروز مشکل و درست نرسیدن صدا، به گوش شما می شود.
جنس بدنه گوشی پزشکی
آلومینیوم شایع ترین جنسی است که در ساخت گوشی های پزشکی از آن استفاده می شود. اما استیل به دلیل وزن بسیار زیادی که دارد در چسبیدن به قفسه سینه بیمار، مناسب ترین جنس برای ساخت این گوشی ها است. هر چقدر که گوشی محکم تر به قفسه سینه بیمار بچسبد، صدا با وضوح بیشتری به گوش پزشک می رسد.
قسمت بل گوشی، دارای یک ناحیه مخروطی شکل است. کارایی گوشی با توجه میزان عمق این ناحیه تغییر پیدا می کند. در صورتی که این عمق بیشتر باشد، عملکرد گوشی نیز بهبود پیدا می کند.
لوله های متصل به سر گوشی در صورت نازک بودن، صداهای با فرکانس پایین را از بین خواهند برد. بنابراین بهتر است جنس آن به گونه ای باشد که نویز ها را خنثی و صداها را نیز تقویت کند، که مناسب ترین جنس، pvc است. کوتاه یا بلند بودن این لوله ها به انتخاب پزشک معالج بستگی دارد. چرا که انعکاس صداها از این موضوع هیچ تاثیری نمی پذیرند.
جنس فلز یا پلاستیک سخت، برای قسمتی که در گوش قرار می گیرد، نباید استفاده شود. لاستیک نرم، مناسب ترین جنسی است که برای این قسمت می توان استفاده کرد.
پس از استفاده های طولانی از هر وسیله ای نوبت به تمیز کردن آن می رسد. گوشی پزشکی نیز هر چند وقت یکبار نیاز دارد که با آب و صابون یا الکل تمیز شود. غوطه ور کردن آن در آب یا هر نوع مواد ضدعفونی کننده، اشتباه ترین کاری است که در تمیز کردن آن می توانید انجام دهید.
نحوه استفاده از گوشی پزشکی
به متخصصین، پزشکان و پرستاران برای استفاده از گوشی پزشکی آموزش های لازمه داده می شود. اما ممکن است افراد غیرمتخصص نیز قصد استفاده از گوشی پزشکی را داشته باشند. از این رو نیاز است تا در استفاده از آن به نکاتی توجه کنند.
نکاتی برای استفاده از گوشی پزشکی
هر چه کیفیت یک گوشی پزشکی بیشتر باشد، با آسودگی بیشتری می توانید از آن استفاده کنید. این کیفیت را تا حدودی نوع لوله های آن مشخص می کنند.
تک لوله ای یا دو لوله ای بودن گوشی پزشکی در بهتر شنیده شدن صداها تاثیر دارد. پس بهتر است گوشی های تک لوله ای و ضخیم را انتخاب کنید.
گاهی اوقات ممکن است دیافراگم گوشی نشتی پیدا کند. برای پی بردن به درستی این مسئله، یک ضربه بر روی دیافراگم وارد کنید. همزمان با این کار سر گوشی را بر روی قلب خود قرار دهید. در صورت نشنیدن صدا، گوشی شما دچار نشتی شده است.
نوع گوشی پزشکی را بر اساس جثه ی افرادی که آنها را معاینه می کنید، انتخاب کنید.
پیش از استفاده، نوک گوشی ها و لوله ها را تنظیم کنید. لوله ها باید روبه روی هم و نوک گوشی ها در گوش قرار بگیرند. هر گونه تنشی در گوشی پزشکی مانع رسیدن صدا به گوش شما می شود. از این رو قطعات آن را به خوبی محکم کنید. به گونه ای نباشد که سفت بودن زیاد قطعات، به گوشی شما آسیب برساند.